Umuntu wehlukaniswa kwezinye izidalwa ngezindinganiso zakhe zokuziphatha. Izimiso zokuziphatha yizo ezikhuthaza ukwenza okuhle nokuvikela abantu kokubi. Wonke umphakathi kufanele ube nezindinganiso zokuziphatha amalungu awo anamathela kuzo ukuze akwazi ukuphila ngokuzwana nokuzwana.
Isingeniso mayelana nokuziphatha Ukusakazwa kwesikole
I-Ethics iyiqoqo lezimiso nezimiso ezibalulekile ukuze umuntu abe umuntu omuhle futhi onenzuzo yena kanye nomphakathi ahlala kuwo, futhi phakathi kwamagugu nezimiso zokuziphatha ezibaluleke kakhulu ezedlula umphakathi nabantu ngabanye: ukuphana. , ukwethembeka, inhlonipho, ubulungisa, ukulingana, isizotha, isibindi, ukulinganisela, isihe, ukwaneliseka, iphupho, ukucabangela abanye abantu, ubumsulwa, ukuthethelela, ukubambisana, ubuqotho, ukuzidela, ukuzidla nesihawu Ukubekezela, ubukhulu kanye nezinye izimiso zokuziphatha ezenza umphakathi uphile kahle futhi ubambisane.
Ukusakazwa kokuziphatha
Emsakazweni okhuluma ngokuziphatha okuhle, sikhumbula amazwi eNkosana Yezimbongi, u-Ahmed Shawqi: Ukuziphatha kwezizwe kuyinqobo nje uma kusekhona.
Uma ukuziphatha kwabo kungasekho, basuke bengasekho.
Ukuziphatha okuhle kuyinsika nesisekelo sazo zonke izinkolo zasezulwini, futhi kubo bonke abaprofethi bakaNkulunkulu babizelwa.Isimilo sezithunywa nabaProfethi yikho okufanele sibhekisele kukho ekusakazeni kwethu namuhla, nekholwa elikwamukela lokho okufikelwe yizithunywa. unikezwe zonke izimilo ezinhle futhi uqotho ngezwi nangesenzo, efuna intando kaNkulunkulu.
Sihlala sithola umuntu ojabulela ukuziphatha okuhle, ejabule, enelisekile ngaye, ebuyisana nendawo yakhe, elingisa uMprofethi wakhe.
Irediyo ngekhwalithi yokuziphatha
Esikoleni esisakazwayo mayelana nokuziphatha, sithola ukuthi umsebenzi wobungcweti, ubuqotho kuwo, kanye nomusa ngesikhathi sokusebenza kwawo kuyizenzo uNkulunkulu uSomandla azijabulelayo futhi azithande ikholwa.Isimilo samaSulumane siwumthombo wesambulo saphezulu.emithwalweni yakhe, noma ubudedengu, noma ukumosha ukwethenjwa.
Futhi ngenxa yokuthi uNkulunkulu - Onamandla Nophakeme - nguye owabekela umuntu izisekelo zokuziphatha futhi wamyala ukuba enze okuhle kunabo bonke futhi ethule okuhle kunabo bonke, wabe esebavuza ngomvuzo ongcono kakhulu, futhi ajezise umhlukumezi.
UNkulunkulu uyale iMuslim ukuba libe nokuziphatha okuhle kuzo zonke izimo nakuzo zonke izenzo.Isibonelo:
- Ikhwalithi ekwenzeni umsebenzi, ukuwenza kahle futhi ukwethula ngendlela engcono kakhulu.
- Ukwenza kahle isayensi, ukuyifunda, nokusebenzisa ngokunenzuzo wonke amathuba akhona okufunda nolwazi.
- Ukuzifundisa nokuzilungisa kuyimfanelo yokuziphatha, njengoba umuntu ezibophezela ekuguquleni nasekucwengisiseni.
- Ebudlelwaneni bomuntu nomyeni, inkosikazi, izingane noma abazali nokulondoloza lobu buhlobo babantu ngempatho enhle.
- Ekukhuliseni izingane nokubathembisa izeluleko nasekulungiseni ukuziphatha kwazo.
- Ezimisweni zokuziphatha zombusi nanoma ubani ophathiswe indaba yezindaba zabantu, wenza lokho akukweletayo ngokupheleliswa.
Ikhwalithi ekuziphatheni ayifiki ngaphandle kwakho konke okuhle nokuhle kulokhu kuphila kanye naseLizayo Phakathi kwemiphumela emihle yekhwalithi yokuziphatha yilezi:
- Ukuzwa ukuqinisekiswa, injabulo nokwaneliseka.
- Ukwaneliseka kukaNkulunkulu nothando lwabantu.
- Ukuxhumana komndeni kanye nomphakathi kanye nenqubekelaphambili kanye nokuthuthuka komphakathi.
- Yilwa nokuziphatha okubi kanye nezenzo ezimbi.
Umsakazo wesikole usulungile mayelana nokuziphatha
Kulesi sigaba, sizokwethula kuwe ukusakazwa kwesikole okudidiyelwe ngokuziphatha, njengoba kungamagugu omuntu afinyelela ukulingana kumuntu phakathi kwezifiso zakhe ezingokwenyama nokuphakama okungokomoya okumbeka ezinhlwini zezingelosi. Ingqondo yanelisekile naye, eziqinisekisa futhi ezethemba kuye.
Izinkolo zasezulwini ziye zakhuthaza ukuziphatha okuhle futhi zabenza bathandeka emiphefumulweni, njengalezi: ukwethembeka, ukwethembeka, isibindi, ukupha, ubulungisa, umusa, nokubekezela.
Umsakazo wesikole ngokuziphatha koMprofethi
Emsakazweni okhuluma ngokuziphatha koMthunywa kumele sikhulume ngomsakazo owawusakazwa ngokuziphatha okuhloniphekayo lapho uMthunywa umthandazo lokuthula kukaMvelinqangi wayengomunye wabahamba phambili ngesimilo, wathi: ithunyelwe ukuyoqedela izimiso zokuziphatha ezihloniphekile.”
- Futhi iNkosi - sengathi Ingadunyiswa futhi iphakanyiswe - yamchaza encwadini yakhe ethi Al-Hakim eSurat Al-Qalam ngokuthi: “Futhi ngempela unesimilo esikhulu.
- Futhi uNkk Aisha wathi ngaye: “Isimilo sakhe kwakuyiKur’an.”
- Futhi kuyi-hadith kaNkk Safia bint Yahya: “Angizange ngibone isimilo esingcono kunesiThunywa sikaNkulunkulu, sengathi imikhuleko nokuthula kukaNkulunkulu makube phezu kwakhe.”
- Ngegunya lika-Anas, kwangathi uNkulunkulu angajabula ngaye, wathi: “UmProfethi, sengathi imikhuleko kaAllah nokuthula kube phezu kwakhe, wayengumuntu ongcono kakhulu esimilweni sakhe.”
Mayelana nokuziphatha okuhle noNkulunkulu, kungokwamukela imiyalo Yakhe kanye nezivimbelo ngenhliziyo evulekile, futhi engakutholi kuye ukuphoxeka kule miyalo kanye nokuvinjelwa.
Futhi isiThunywa, ukuthula nezibusiso phezu kwaso, sasivame ukubiza iNkosi yaso, sithi: “O Nkulunkulu, njengoba usihlobisile isimo sami, ngakho-ke hlobisa isimilo sami. Imithandazo engcono kakhulu nokuthula kuyamvikela ekungavumelani, ekuzenziseni nasekuziphatheni okubi.
Phakathi kwezimiso zokuziphatha uMprofethi oNgcwele azibonisayo kwakukhona ukuthobeka, ngakho wayevame ukuthunga izingubo zakhe, alungise izicathulo zakhe, aphathe inceku ngomusa, futhi angasithwali ngalokho ayengenakukwazi ukukukhokhela.Uma uFatimah bint Muhammad entshontsha, ngangimnquma. isandla sakhe.
Yena, ukuthula nezibusiso kube kuye, wayengumuntu onomusa kakhulu kwabancane, ngakho wayevame ukusheshisa imithandazo yakhe uma ingane ikhala ukuze inike unina ithuba lokuyinakekela, futhi wayevame ukudlala nayo. U-Al-Hassan no-Al-Hussain, abazukulu bakhe ababili, futhi abanakekele.
Wayethethelela, ephana, futhi akazange abuyisele okubi ngokufanayo, kodwa kunalokho uthethelela, athethelele, futhi athethelele abantu, futhi ukhetha lokho okulula kubantu, ngaphandle kokuthi kunesono kukho.
Igama ngezimiso zokuziphatha zomsakazo wesikole
Izimiso zokuziphatha zigxile empumelelweni ekuphileni nasekutholeni injabulo yawo yomibili imihlaba.Udokotela ojabulela ukuziphatha okuhle ungudokotela onokwethenjelwa ocabangela unembeza wakhe ekwelapheni iziguli futhi ongazilimazi.Usosayensi ojabulela ukuziphatha kahle uyisazi esikhuthele. ofuna okuhle kubantu futhi angabalimazi, futhi uthisha ojabulela isimilo uyisibonelo esihle kubafundi bakhe futhi ungumsekeli omuhle nomesekayo, ngoba akukho ukuphila ngaphandle kokuziphatha okuhle, izindinganiso, nezimiso okuyinto umuntu athembele kuyo ekuphileni nasekusebenzelaneni kwakhe.
Ukuziphatha okuhle yikho okuxhumanisa umuntu nomndeni wakhe, phakathi kukamakhelwane nomakhelwane wakhe, naphakathi kwesisebenzi nalabo abasebenzelana naye.Ngaphandle kwalezi zimilo ezinhle, impilo isuke ingenzeki, kuba nezinxushunxushu, nezinkinga ziyanda futhi zibe nzima.
I-Al-Qurtubi ithi: “Izimiso zokuziphatha: izincazelo zomuntu aphatha ngazo abanye, ezitusekayo nezisolekayo; Ngakho-ke otusekayo ngokujwayelekile: ukuba nabanye phezu kwakho, ukuze wenze ubulungisa kuye futhi ungenzi ubulungisa kuye, futhi ngokuningiliziwe: ukuthethelela, ukubekezela, ukuphana, ukubekezela, isihe, ububele, ukuqomisana, ukuthamba ohlangothini, nokunye, nokusolwa kwakhe kuphambene nalokho.
Isigaba seKur'an eNgcwele yokusakaza ngokuziphatha
Ukuziphatha okuhle nokuhlonipha uNkulunkulu ekusithekeni nasemphakathini kuphakathi kwezinjongo eziphakeme kakhulu zomthetho wamaSulumane, futhi kulokho uSomandla wathi ku-Surat Al-Shams: “Futhi umphefumulo nakho konke okunye (7) ngakho uwugqugquzela ekuziphatheni okubi kwawo kanye nasekuziphatheni kwawo okubi. ubungcwele (8) Obuhlanzayo uphumelele.
Futhi kuyi-Surat Al-Ma’idah, Jalla kanye no-Ola bathi: “Futhi asikho isikhathi sokuthi unixoshe e-mosque enqatshelwe, ukuba niyijwayele futhi banesithakazelo ekulungeni nasekulungeni.
Mayelana neSurat Al-Nisa, uMvelinqangi usiyala ukuba sibe ngabalungileyo futhi sibe nomusa ezwini Lakhe: Umakhelwane oyisihlobo, umakhelwane oyisihambi, umngane oseceleni, umhambi, nalokho okuphethwe yizandla zenu zokunene. Impela uNkulunkulu akamthandi okhohlisayo, ngiyaziqhenya
Isigaba se-hadith ehloniphekile yomsakazo wesikole mayelana nezimiso zokuziphatha
Esigabeni se-hadith ehloniphekile esiyethula njengengxenye yomsakazo wanamuhla okhuluma ngokuziphatha, sikulethela lokho u-Imam Malik akusho ku-Muwatta': "Ngegunya likaMuadh bin Jabal, wathi: Into yokugcina isiThunywa UNkulunkulu, kwangathi imikhuleko kaAllah nokuthula kube phezu kwakhe, okwanconywa kimi lapho ngithunga izinyawo zami ukuthi wathi: “Yiba muhle kubantu, O Muadh.”
Futhi ku-Musnad ka-Imam Ahmad, kwafika i-hadith elandelayo: IsiThunywa sikaNkulunkulu, sengathi imikhuleko ka-Allah nokuthula kube phezu kwakhe, sathi: “Ikholwa liyobona ngesimilo salo esihle izinga lalowo ozilile futhi omile.”
U-Al-Tirmidhi walandisa ukuthi isiThunywa sikaMvelinqangi, kwangathi imikhuleko kaMvelinqangi nokuthula kube phezu kwakhe, sathi: “Abathandeka kakhulu kinina kimina nabasondelene kakhulu nami ngoSuku Lokuvuka kwabafileyo bayoba ngabangcono kakhulu kini ngokuziphatha. ”
Ukubusa ngezimiso zokuziphatha zomsakazo wesikole
Nazi ezinye izahlulelo ezibalulekile nezingcaphuno esigabeni sokwahlulela mayelana nokuziphatha okuhle:
- Emthethweni umuntu unecala uma ephule amalungelo abanye, ekuziphatheni unecala uma ecabanga ukwenza kanjalo.
Immanuel Kant - Ubugebengu obukhulu obenziwe emlandweni womhlaba: ukuhlukanisa isayensi yezepolitiki nesayensi yezimiso zokuziphatha.
Percy Bysshe Shelley - Lapho izimiso zokuziphatha nezimiso ziba nokungabazekayo, izindinganiso kanye nokuqala kuwubuwula, futhi ukucela amalungelo nokuphendula izikhalazo kuwuhlobo oluthile lokuhlambalaza, khona-ke usezweni elilindele ukumemezela ukulila kwalo.
Mahmoud Agyorli - Wonke amasiko esintu azithathela wona uhlelo lokuziphatha, futhi abheka ukuziphatha kwabanye ngokusola nokudelela okuthile.
Ali pink - Umuntu oziphethe kahle akabambeki amagqubu, ngokuba umoya omkhulu uyakhohlwa izenzo ezimbi.
Aristotle - Umsuka wazo zonke izimiso zokuziphatha ezinecala: ukuzidla, ukululazeka, nokungabi nanhlonipho.
Isisekelo sakho konke ukuziphatha okutusekayo: inhlonipho nokuzimisela okuphezulu.
Ibn Qayyim al-Jawziyyah - Phakathi kokubonakaliswa kokuziphatha: ukufihla ukuzethemba kwakho nokudelela ikhono labanye.
UGeorge Bernard Shaw - Ukuziphatha okuhle kweqa imizwelo.
Ukuze ibonakale iqotho, kufanele uyizwe ngaphambi kokuba uyilolonge.
Amy Vanderbilt - Isinyathelo sokuqala ekuthuthukiseni isimilo umuzwa wobumbano nabanye.
Albert Schweitzer - Leli khwelo alisuselwe emahlombe alabo abanezimvume zokuziphatha.Uma isimilo silahleka, ipolitiki iyalahleka futhi konke kulahlekile.
Ragheb Sirgani - Okubi kakhulu mnumzane ukukhuluma ngokuziphatha esingakwenzi, nezimfanelo ezinhle esingazazi, wakhuluma kakhulu ngokuziphatha, kwabe kungeyona into nje eshibhile emosha izizukulwane, yonakalise izwe.
Farouk Jweideh
Izinkondlo mayelana nezimiso zokuziphatha zomsakazo wesikole
Esigabeni sezinkondlo esisethula ngomsakazo wesikole, sikhetha la mavesi adalwe yiNkosana Yezimbongi, u-Ahmed Shawky:
Izimiso zokuziphatha ziyasihlukanisa.
Uphi umfowabo wesivumelwano soweqa?
Wadlala ngami emandulo..
Ngakho-ke dlala nabanye namuhla njenge-messer
Wafunga kimi, ngakho ngahamba ngayofunga kuye.
Ningabantu besigaba samanga
Ngayithanda intombi yakwamakhelwane yaze yashona..
Futhi namuhla ngiye ngathandana nendodakazi yendlalifa.
Indaba emfushane ngokuziphatha okuhle
Sizokuxoxela indaba yomthengisi woju nomuntu ozidlayo:
Lithi owesifazane ompofu wayethengisa uju ezimakethe, kwathi ngolunye usuku indoda eqhoshayo yammisa yathi kuye: "Uthengisani wena wesifazane? Engutsheni yendoda, ngakho wammemeza, wathi: "Khokha inani. yengubo, noma ngingakuvumeli uhambe." Wakhala owesifazane wamtshela ukuthi akanalo inani lengubo, ngakho wathi kuye: "Angeke ngikushiye uze ungikhokhele ama-dirham ayinkulungwane."
Bathi besamemeza kwadlula indoda yabuza inkinga ngamtshela ukuthi kwenzekeni, lendoda yathi izokhokha intengo yengubo yakhipha inkulungwane yamadirham ephaketheni yanika abazikhukhumezayo. ndoda manje ufuna ngihambe nqunu?
Yathi lendoda, “Angihlanganise lutho nalokho, nginike ingubo engiyikhokhile, noma unginike inani layo.” Le ndoda yazama ukumbuyisela inkulungwane yamadirhamu, kodwa yanqaba yathi ingubo isiyiyo manje. eyakhe futhi uzoyidayisa ngamadirha ayizinkulungwane ezimbili kuphela.Umuhle washiya intengo yengubo kowesifazane wahamba.
Umsakazo okhuluma ngokuziphatha nokuziphatha okuhle
Ukuziphatha kahle kukhomba ukukhuliswa okuhle nendawo enhle.Umuntu oziphethe kahle umuntu owathola izimiso ezifanele kusukela esemncane, owaziyo okufanele nokungafanele kwenziwe, ohlonipha abantu abadala futhi onozwelo kwabancane, wenza imisebenzi yakhe. ngokupheleliswa futhi uthwele izibopho zakhe aziphathisiwe.Akekho obaluleke kakhulu ekuziphatheni.UHasan ukuze azuze uthando nenhlonipho yabo bonke.
Kusukela ekuziphatheni okuhle okwayalwa nguMthunywa kaNkulunkulu, sengathi imikhuleko nokuthula kukaMvelinqangi kube kuye, ukuziphatha komuntu endleleni, lapho isiThunywa sethu esihloniphekile sathi kubangane bakhe: “Xwayani ukuhlala emigwaqweni.” Uma nanqaba ukuhlala, bese ninika indlela ilungelo layo.” Bathi: “Yiliphi ilungelo lendlela, siThunywa sikaAllah? Yena, ukuthula kube kuye, wathi: "Ehlisa amehlo, egwema okubi, futhi ebuyisela ukuthula" (Bukhari kanye Muslim).
Ubuwazi ngomsakazo wesikole sokuziphatha
- Umuntu uthola ngokuziphatha kwakhe okuhle lokho abangakuzuzi yilabo abazilayo nalabo abalala ebusuku.
- IsiThunywa senza abantu abasondelene kakhulu naso kwelizayo ukuthi babe ngabangcono kunabo bonke ekuziphatheni.
- Ukuziphatha okuhle kuyisici esibaluleke kakhulu somuntu.
- Abaprofethi bangabantu abangcono kakhulu ngokuziphatha futhi yibona ababize ukuziphatha okuhle.
- Isimilo esihle siletha uthando lweNkosi.
- Ukuncishana, ukuzikhukhumeza kanye nenkohlakalo kuyisimilo esibi.
- Ukuziphatha okuhle kuletha uthando nenhlonipho yabantu.
Isiphetho sisakazwa ngokuziphatha okuhle
Sengiphetha, sikukhumbuza ukuthi umuntu ungumuntu ongahlali yedwa, ngakho-ke kufanele abambelele ekuziphatheni okuhle kanye nezimiso zokuziphatha ezilawula ubudlelwano bakhe nalabo abaseduze kwakhe ukuze impilo ibekezeleleke, futhi abantu bahlale ndawonye endaweni eyodwa. umoya wobungani nokuqonda.
Ngaphandle kokuziphatha okuhle, inzondo, ubudlova nobugebengu kuyosabalala phakathi kwabantu, umphakathi uyoba nenkohlakalo futhi nombuso uwoke uwohloke.
rawanEminyakeni emibili edlule
Kuhla kakhulu